JIJ BENT DEEL VAN DE GESCHIEDENIS

Haus der Geschichte

Te zien

Duitsland moet zich na de Tweede Wereldoorlog steeds opnieuw uitvinden. In het Haus der Geschichte maak je die transformatie van dichtbij mee. Uit de brokstukken van de oorlog bouwt Duitsland zich op, splitst in tweeën, wordt weer één, en moet het land zich opnieuw profileren in een nieuwe, snel globaliserende wereld. Onze uitdaging: Hoe houd je genoeg afstand om deze recente geschiedenis te duiden, en breng je tegelijkertijd dichtbij genoeg zodat mensen echt voelen dat het ook hun eigen verhaal is?

Locatie: Bonn (DE)
Klant: Haus der Geschichte
Jaar: 2025
Dienst: ruimtelijk ontwerp (LPH 1-7), grafisch ontwerp, media concept, productiemanagement

Persoonlijke objecten spelen de hoofdrol, en maken het verleden tastbaar.

Geschiedenis bestaat uit mensen...

Geschiedenis is niet iets dat ons overkomt. Het is de optelsom van de acties van mensen. Mensen hebben de geschiedenis geleefd, gekleurd, gevormd en veranderd. Ze hebben keuzes gemaakt. Blijven of gaan, protesteren of meewerken, ik of wij. De focus op het persoonlijke vormt de leidraad door de tentoonstelling heen.

Juist bij grote momenten, zoals de onderhandelingen over de Duitse hereniging, dagen we bezoekers uit zich in de schoenen van de mensen verplaatsen. Schuif jij ook aan?

... en jij bent daar één van!

Ook jij bepaalt de richting van de geschiedenis. En de geschiedenis bepaalt jou. Die persoonlijke relatie tot het verleden willen we voelbaar maken. Aan de hand van grote interactieve installaties stappen we op elke verdieping even buiten de tijdlijn van de tentoonstelling. We laten bezoekers kennis maken met de mensen die ons voorgingen in de tijd, en we nodigen uit de overeenkomsten te zoeken. Waar je woont, hoe je heet, en waar je je voor inzet: zij waren niet heel anders dan wij. Hun acties van toen hebben invloed op ons leven van nu.

Vanaf de balustrade zie je je eigen silhouet verschijnen in de historische beelden van de introductiefilm. We maken een visueel statement: jij bent deel van de geschiedenis.

Geschiedenis is niet iets dat je zomaar overkomt, het is iets dat je actief samen maakt. We willen een gevoel van verantwoordelijkheid aanwakkeren in onze bezoekers: jij hebt invloed op het heden, en daarmee op de toekomst!

Pauline Fer, project lead

In het slot van de tentoonstelling wordt jouw eigen silhouet ingevuld door historisch fotomateriaal: geschiedenis wordt hier letterlijk deel van jou.

Door de tentoonstelling heen koppelen we historische gebeurtenissen aan het heden. Hier ontgrendelt jouw handafdruk je eigen historische tijdscapsule.

Ruimtelijke metaforen

Een grootse geschiedenis vraagt om een monumentale aanpak. Om de grote lijnen voor bezoekers duidelijk zichtbaar te maken, deelden we de tentoonstelling op in vier tijdperken, elk met een eigen ruimtelijke metafoor. Een groot gebaar verbindt de ruimte, en onderscheidt de tijdperken duidelijk van elkaar. Binnen de ruimtelijke metafoor kunnen bezoekers uiteenlopende verhalen en scènes tegenkomen, van de houten stoel in Gorbatsjov’s buitenhuis tot de teckel-mascotte van de Olympische spelen in München.

Globalisering drukt een stempel op het herenigde Duitsland na 1990. Een groot hangend netwerk verbindt thema's als klimaat, democratie en economie met elkaar.

Niet te missen: voor elke ruimte staat een grote introductietekst. Deze ‘boekenleggers’ helpen bezoekers zich te oriënteren in de tentoonstelling, en geven structuur aan het verhaal.

De periode na de val van de Berlijnse Muur is euforisch, maar ook vol onzekerheid. Als bezoeker wordt je meegesleurd in een wervelwind van kleur en beweging. Ronde wanden in een gradatie van gele kleuren nemen je mee in de stroomversnelling richting Duitse eenwording.

Werken met het gebouw

Daglicht

Het glazen dak van het museum laat veel daglicht binnen. Onze gebruikelijke projectoren laten we daarom thuis. In plaats daarvan gebruiken we LED-schermen, en spelen we met schaduwen van objecten en hoge constructies, zoals het netwerk in het vierde tijdperk. Van de hoogte maken we dankbaar gebruik met hoge wanden en enorme objecten, zoals de drie gestapelde containers.
Architectuur

De architectuur van het gebouw is prominent aanwezig in de tentoonstelling. We wilden de architectuur niet verstoppen, maar versterken. Daarom zijn we zoveel mogelijk van de muren van het gebouw afgebleven. Het natuursteen blijft zichtbaar tussen de scenografisch elementen door.
Routing

We hebben de oorspronkelijke bezoekerreis door de tentoonstelling omgedraaid. Bezoekers lopen nu eerst een lange hellingbaan op, en dalen vervolgens af door de tentoonstelling heen. Vanaf de bovenste verdiepingen ontstaan er zo allerlei spannende zichtlijnen verder de tentoonstelling in. Bezoekers hebben meer overzicht, en de hellingsbanen naar beneden worden momentjes van reflectie en anticipatie.